MISTERIJA NOVOBEOGRADSKIH BLOKOVA: Kojom logikom se vršilo numerisanje, ako je ona uopšte postojala?

Foto: Republika

Novi Beograd

Pre 1948. godine, Novi Beograd je bio močvara. Na potezu od Sava centra do Brankovog mosta nalazilo se divlje naselje i "Sajam", kao i na rubu Zemuna oko hotela Jugoslavija. Na okolnom brdu se nalazilo selo Bežanija, a u njenoj blizini i Novo naselje gde je bio lociran stari aerodrom. Na mestu današnjih savskih i bežanijskih blokova nalazila se svinjska plaža.

Novi Beograd je pre početka izgradnje bio nasipan peskom iz Dunava. Pesak je izvlačen pored Velikog ratnog ostrva, sa Malog ratnog ostrva, a zatim prebacivan ka levoj obali Save gde su zatrpavane velike bare. Pesak je nasipan u kasete ili blokove, odakle se ime zadržalo do danas. 

Već na početku projekta, inžinjeri su blokove označili brojevima. Manji brojevi su bili kod priobalnih delova od kojih je nasipanje počelo, dok su se veći brojevi dodeljivali kasnije, kako se napredovalo sa posipanjem peska.

Jednocifreni blokovi su najstariji.

Zanimljivost je da ostaje neobjašnjeno zašto nedostaje Blok 27. Brojevi blokova su sve veći kako se kreće ka Zemunu. Imenovanje je započeto sa Blokom 1, sa popularnom Fontanom. Praksa imenovanja pratila je logičan sled i svaki naredno blok dobijao je cifru više, sve do broja 8.

Kako je išla dalja numeracija, nije poznato sa sigurnošću. Blokovi od 9 do 15 s zatim postavljeni uz Dunav, pošto je nakon završetka Bloka 8 izgradnja nastavljena u tom delu grada. 

Ovom logikom se objašnjava da su dalje brojevi išli od Ušća, pored Save i dalje do Starog železničkog mosta, i da su pravilo lepljenja brojeva neimari pratili sve do Bloka 43 priznajući da Blok 72 u potpunosti odudara od svake logike numeracije. Većinu stvari dalje objašnjavaju time da su haos u celu priču uneli oni koji su neplanski gradili nove blokove od osamdesetih godina prošlog veka pa do sada.

Koautor Regulacionog plana Novog Beograda s početka šezdesetih, koji je numerisao blokove je svojevremeno naveo da se radilo tako da se urbanisti i ljudi na terenu bolje razumeju. Brojevi su se često dodavali i preskakali, kako je ispričao jer se teritorija Novog Beograda naknadno širila.