Ovo su PRVI SIMPTOMI NAJOPASNIJEG RAKA, ako ih primetite kod sebe, ODMAH idite KOD DOKTORA!

Foto: Public

Foto: Ilustracija

Pankreas je žlezda u obliku vodoravno položene tanke kruške i nalazi se između želuca, tankog creva i kičme.

Sastoji se iz 3 dela. Široki deo naziva se glava, koja se nastavlja ka telu, a zatim do užeg dela koji se naziva rep. Tumori se najčešće javljaju u predelu glave. Pankreas ima dvostruku funkciju: egzokrinu (proizvodi enzime koje izlučuje u creva, koji pomažu u razgradnji hrane) i endokrine (luči hormone poput insulina i glukagona, koji su važni u kontroli nivoa šećera u krvi). Oko 95% slučajeva raka pankreasa javlja se u egzokrinim ćelijama (adenokarcinom), ali neuroendokrini tumori koji nastaju iz endokrinih ćelija mogu se razviti i u pankreasu. Adenokarcinom pankreasa je jedan od najagresivnijih malignih tumora.

Foto: pixabay.com

FAKTORI RIZIKA

Neki od faktora koji povećavaju rizik od razvoja raka pankreasa su pušenje, gojaznost, pozitivna lična i / ili porodična istorija dijabetesa ili hroničnog pankreatitisa i različiti genetski sindromi (npr. MEN1, Linch, VHL i drugi). Povezan sa dijabetesom, nije samo faktor rizika već može biti i prvi rani znak razvoja raka pankreasa. Zbog toga je kod ljudi koji iznenada razviju dijabetes u odraslom dobu svakako preporučljivo analizirati područje pankreasa.

ZNACI I SIMPTOMI

U ranim fazama bolesti često nema primetnih simptoma. Kako bolest napreduje, javljaju se žutica (žutilo kože i očiju), blede stolice, taman urin, bolovi u sredini gornjeg dela stomaka i leđa (bolovi se često šire u trakama), gubitak težine bez očiglednog razloga, gubitak apetita i stalni zamor.

Foto: pixabay.com

DIJAGNOZA

Jedan od razloga visokog mortaliteta od ove bolesti je kasna dijagnoza zbog odsustva ranih simptoma bolesti. Osnova je detaljan pregled pacijenta i uzimanje temeljne istorije bolesti. Inicijalni dijagnostički testovi su testovi krvi, sa posebnom pažnjom na vrednosti bilirubina (tumori glave pankreasa mogu da začepe žučne kanale i dovedu do povišenih vrednosti bilirubina), kao i na tumorske markere CA19-9 i CEA. Za snimanje se koriste ultrazvuk, CT, MR ili PET / CT (obično CT). Ovi testovi analiziraju područje pankreasa, kao i okolne organe na prisustvo mogućih metastaza. U slučaju nalaza koji sugeriše mogućnost tumora pankreasa, postoji nekoliko načina za dobijanje uzorka tkiva za konačnu potvrdu bolesti. Jedna od najčešće korišćenih tehnika je upotreba endoskopskog ultrazvuka (EUS), kod kojeg se endoskop umetnut kroz usta nalazi u neposrednoj blizini pankreasa i može se uzeti uzorak tkiva. Potraga je slična i tzv endoskopska retrogradna holangiopankreatografija (ERCP), u koju se u male drenažne kanale pankreasa uvodi kateter (tanka cev), a u slučaju začepljenja drenažnih kanala tumorom, u isti čin se može postaviti stent. Na ovaj način se žutica može rešiti kod pacijenata sa opstrukcijom.

FAZE BOLESTI

Prognoza pacijenata sa rakom pankreasa zavisi od nekoliko faktora, kao što su: da li je tumor operabilan, stadijum bolesti, opšte stanje pacijenta i da li je to prva pojava bolesti ili se bolest vratila nakon prethodnog lečenje. Uopšteno govoreći, to je agresivna bolest i važno je otkriti bolest što je ranije moguće kako bi se poboljšale šanse za izlečenje.

U fazi I, bolest je ograničena na pankreas, a tumor ima maksimalni prečnik 4 cm. U stadijumu II tumor je veći od 4 cm ili su pogođeni limfni čvorovi (do najviše 3 čvora). U stadijumu III su pogođeni 4 ili više limfnih čvorova ili su pogođeni veliki krvni sudovi oko pankreasa. U ovoj fazi, po pravilu, potpuno hirurško uklanjanje bolesti nije moguće. Bolest stadijuma IV ukazuje na prisustvo udaljenih metastaza.

Foto: pixabay.com

LEČENJE

Kod pacijenata sa resektabilnom bolešću, odnosno u situaciji kada se prema izvršenim testovima tumorska masa može u potpunosti ukloniti, izbor lečenja je hirurški. Vrsta hirurškog lečenja zavisi od lokacije tumora unutar pankreasa, pa na primer u slučaju tumora smeštenih u glavi, tzv. Operacija bičem (zajedno sa glavom pankreasa uklanja se i susedni deo tankog creva), a u slučaju tumora u repu distalna pankreatektomija (uklanjanje repa). Ponekad je neophodno ukloniti celu pankreas zbog napredovanja bolesti.

Nakon samog postupka, većina pacijenata biće kandidati za adjuvantnu hemoterapiju s ciljem smanjenja rizika od recidiva, a lečenje treba započeti u roku od 12 nedelja nakon operacije. Ako, s druge strane, bolest nije operabilna ili se ne može doći do jednoglasnog zaključka (tzv. Granična resektabilna bolest), lečenje se može započeti neoadjuvantnom hemoterapijom s ciljem smanjenja tumorske mase. Ako bolest dobro reaguje na ovu vrstu lečenja, kasnije će biti moguće ukloniti tumor hirurškom intervencijom, prenosi Espreso.

Za pacijente sa stadijumom IV bolesti, operacija se ne koristi. Izbor lečenja je jedna od mogućnosti sistemske terapije. To obično uključuje različite protokole hemoterapije, ali imunoterapija ili ciljana terapija mogu se koristiti kod pacijenata sa određenim genetskim mutacijama u tumorskom tkivu.

Uključivanje u klinička ispitivanja sa inovativnim lekovima je takođe opcija. Bez obzira na izbor terapije, važno je da ga kontinuirano nadgleda kompetentni onkolog, kako bi se predložena terapija adekvatno sprovela i očuvao kvalitet života pacijenata.