VRAĆEN SIMBOL NAJPOZNATIJEG ZDANJA GRADA: Nakon 83 godine ispravljena velika istorijska nepravda (VIDEO)
IZVOR: Republika - 19.09.2024 | 02:30
Gradonačelnik Banjaluke izjavio je da je dvoglavi orao vraćen kao dokaz da ni jedan teror niti bilo koja sila ne mogu ugasiti ljubav prema otadžbini i slobodi.
Na zgradu Banskog dvora u Banjaluci, znameniti objekat koji je 1932. godine podigao ban Vrbaske banovine, Svetislav Tisa Milosavljević, u nedelju je vraćena izvorna skulptura dvoglavog orla, posle 83 godine.
Ovaj simbol su sa zgrade Banskog dvora skinule vlasti Nezavisne Države Hrvatske 1941. godine, zamenivši ga šahovnicom, koja je uklonjena odmah po oslobođenju. Banski dvor je najvažniji u nizu objekata koji se smatraju arhitektonskim obeležjima Banjaluke, izgrađenih po odluci kralja Aleksandra s namerom da grad na Vrbasu, kao sedište Vrbaske banovine, pretvori u centar šire regije.
Gradonačelnik Banjaluke, Draško Stanivuković, izjavio je da je dvoglavi orao vraćen kao dokaz da ni jedan teror niti bilo koja sila ne mogu ugasiti ljubav prema otadžbini i slobodi.
- Ustaška ruka je u godinama okupacije i terora skinula dvoglavog orla s najpoznatijeg zdanja našeg grada, s namerom da nas ovde ne bude. Uprkos svemu, mi smo ga vratili - rekao je Stanivuković.
Radovi na Palati Banskog dvora otpočeli su u martu 1931. godine, a dovršeni su u jesen 1932. godine, kada je, na treću godišnjicu banovanja Svetislava Milosavljevića, 8. novembra, Palata Banskog dvora osvećena. Za vreme Drugog svetskog rata u njoj je bila smeštena nemačka komanda.
Dvoglavi orao nalazi se na centralnom mestu ovog zdanja, to jest na čeonoj fasadi objekta, iznad glavnog venca. Skulptura je 1932. izrađena u veštačkom kamenu od belog cementa, na predlog izvođača i inženjera, Koste Šijačkog. Orao je tada na grudima imao obeležje Kraljevine Jugoslavije, dok su sada na njemu četiri ocila. Pojedini mediji navode da je dvoglavi orao, kao simbol srpske dinastije Nemanjića iz srednjeg veka postavljen na Banski dvor nakon usvajanja Deklaracije Svesrpskog sabora, kojim je ovaj simbol određen kao svesrspki grb, a "Bože pravde" kao svesrpska himna.
Podseća se da se sve dešava uoči izbora, kao i na to da je simbol Nemanjića postavljen na Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave, te da je u toku usvajanje zakona kojim bi se u Republici Srpskoj omogućilo korišćenje grba Nemanjića, kao i pesme "Bože pravde" paralelno sa simbolima tog entiteta.
Predsednik RS, Milorad Dodik, najavio je da će u Banjaluci biti napravljen spomenik kralju Petru I Karađorđeviću, kao monument koji će, kako je naveo, biti nešto što će ostati za sva vremena.
- Verujem da ćemo uspeti u tome da u naredne dve do tri godine kod Narodnog pozorišta RS raširimo kružni tok, a u sredini napravimo spomenik kralju - rekao je Dodik.