Otvorena izložba o srpskim pravoslavnim crkvama u Beogradu
IZVOR: Republika - 12.10.2020 | 15:45
Izložba o srpskim pravoslavnim crkvama na teritoriji Beograda pod nazivom "Molitvena izvorišta - srpska pravoslavna crkvena arhitektura na teritoriji Beograda - očuvanost i trajanje", otvorena danas u porti Vaznesenjske crkve u Beogradu.
Zavod za zaštitu spomenika kulture ovom izložbom obeležava 60 godina od osnivanja i 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve.
Stručni saradnici Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda Irena Sretenović i Hajna Tucić i snimatelj slike Snežana Negovanović, autorke su izložbe čija postavka prikazuje 70 crkava sa svih 17 beogradskih opština, a koje se nalaze u okviru eparhuje Beogradsko karlovačke, Sremske, Šumadijske i Valjevske.
Otvaranju izložbe prisustvovali su patrijah srpski Irinej i zamenik gradonačelnika Beograda Goran Vesić.
Patrijah srpski Irinej je uzrazio zadovoljstvo jer smo kako je rekao dočekali dan kada je otvorena izložba o vrednim crkvama u Beogradu.
- Prošli smo kroz vreme koje nije imalo ambiciju da podigne i sačuva , već da zbriše kulturne i duhovne spomenike. To vreme je iza nas i naše budućnosti. Lepo je što gradska uprava brine o crkvama i pomaže njihovu obnovi i izgradnju u Beogradu. Najviše se brine o Hramu Svetog Save koji se promišlja i podiže više od 100 godina. Nadam se da ćemo uskoro dočekati momenat osvećenja, ali malo izgleda ima da će biti prilike da se to dogodi do kraja ove godine - kazao je patrijah srpski Irinej.
Foto: beoinfo.rs
Prema njegovim rečima, crkve su uvek bile duhovna žarišta našeg naroda odakle nam je dolazila uzvišena etika.
- Sveti Sava je velika ličnost naše istorije koji je pođednako važan i za crkvu i za državu. Svojim zakonskim spisom on je postavio temelje crkve i države. Njegov spis nam je pomogao da preživimo skoro 500 godina pod Turcima - kazao je patrijah Irinej.
Goran Vesić se zahvalio autorkama izložbe i Zavodu za zaštitu spomenika kulture jer ta ustanova 60 godina brine o našoj kulturnoj baštini.
- Nekada izgleda da profesionalci u zavodu ne mogu da se odupru parametrima vremena u kojem žive i rade, ali njihov posao ostaje zauvek - kazao je Vesić i dodao da je od naše najstarije sačuvane crkve Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu, pa sve do Hrama Svetog Save koji se završava ovih meseci, prošlo 12 vekova.
Foto: beoinfo.rs
- Za tih 12 vekova bilo je uspona i padova u našoj državi. Imali smo domaće i okupacione vlasti, ali po crkvama i po tome kako su građene možemo videti kako se razvijalo našse društvo. Malo Beograđana zna koliko je svetaca i vladara u crkvama na teritoriji Beograda - kazao je Vesić i dodao da bi nam na osam vekova trajanja crkve pozavideli i mnogo bogatiji narodi od Srba.
- Zakonopravilo Svetog Save je napisana svega nekoliko godina nakon Magna Karte. Dakle imamo 8 vekova ustavnosti i zakonitosti. To nemaju mnogo važniji i veći narodi nego što smo mi. U jednom od najvažnijih srednjevekovnih akata Dušanovom zakoniku vladar je izjednačen sa svojim podanicima. To je nešto na čemu bi nam mnogi pozavideli - kazao je Vesić.
Navodi da je učenje i poštovanje svoje istorije zapravo najbolja priprema za budućnost.
- Narod koji ne poštuje svoju istoriju nema mnogo šanse da preživi u budućnosti - kazao je Vesić i dodao da je završetak Hrama Svetog Save dokaz da smo se kao narod vratili sebi kao narod.
Foto: beoinfo.rs
Olivera Vučković, direktorka Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda napomenula je da izložba predstavlja ukupno 93 crkve od čega su 48 utvrđena kulturna dobra.
- Važno je da istaknemo da se pet crkava nalazi u sklopu kulturnog dobra, dok je 40 crkava uživa status pojedinačnog dobra pod prethodnom zaštitom. Moje koleginice su pokušale da daju jasan prikaz bogatstva kulturnog naslađa sakralna arhitekture Beograda od 14. veka do danas i ukažu na njihovu stilsku raznolikost od vizantijskog do neobaroknog, nacionalnog stila i akademizma - kazala je Vučković.
Dodala je da posebnu vrednost izložbe čini predstavljanje seoskih crkava brvnara i crkve iz 19. veka čije su ikonostase radili najznačajniji umetnosti toga doba.
- Imamo obavezu da dragulje našeg grada sačuvamo za duduće generacije - kazala je Vučković.