ODJEK PROŠLOSTI! OD KAFANA DO KOMUNIZMA! Evo kako je Beograd proslavljao Novu Godinu pre trideset godina - jedna stvar će vas posebno IZNENADITI! (FOTO)
IZVOR: Sanja Bojanović - 01.01.2024 | 00:48
Pre stotinu godina, Beograđani su na 31. decembar spavali, budući da je taj datum tada bio 18. decembar po starom kalendaru.
Trideset godina unazad, Skadarlija je odzvanjala zvucima tamburica, pesmom ispunjenom čežnjom, a izlozi restorana bili su skromno ukrašeni.
Noć je bila ispunjena smehom i veseljem, a stolovi su bili postavljeni s kariranim crvenim stolnjacima. Gosti su uživali u atmosferi koju je stvarao orkestar dok se oblak duvanskog dima polako dizao iznad stolova. Danas, dok se pripremamo za doček nove godine, vredno je podsetiti se kako su se Beograđani provodili pre trideset godina.
Pre stotinu godina, Beograđani su na 31. decembar spavali, budući da je taj datum tada bio 18. decembar po starom kalendaru. Nova godina, ili "mali Božić," kako su je nazivali, slavila se sedam dana pre Božića. Tek od 1919. godine, sa usvajanjem gregorijanskog kalendara, Beograd je počeo usvajati nove datume praznika i navike.
Foto: Grad Beograd
Iako je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca prešla na gregorijanski kalendar, Srpska pravoslavna crkva je i dalje zadržala julijanski kalendar. Ova promena je stvorila paralelnu proslavu Nove godine, s jednim delom grada koji je nastavio slaviti prema julijanskom kalendaru.
Božić se tada slavio s velikim pompom, dok je Nova godina bila manje obeležena, delimično zbog strogog Božićnog posta koji padao u to vreme. U to doba, darivanje je počelo dobijati novi oblik, a bogatije porodice su počele darivati i za Novu godinu.
Zime su bile hladnije, te su se Beograđani često okupljali u kafanama gde bi uz muziku, razgovor i karte provodili toplu noć. Tradicija pucanja oružjem na praznicima takođe je postojala, ali daleko od današnjih vatrometa.
Nakon Drugog svetskog rata, nova ideologija je promenila dinamiku praznovanja. Slave i crkveni praznici postali su nepoželjni, a Nova godina je postala dominantni praznik. Obavezne čestitke predsednika Josipa Broza Tita bile su deo proslave, dok su novine izveštavale o veselju koje su maršal i njegova supruga doživeli tokom najluđe noći.
Foto: ST/D. KADIĆ
Nova godina je zvanično postala državni praznik 1955. godine, što je označilo početak raskošnih proslava s glamuroznim haljinama, plesom i muzikom. Organizovane proslave su se održavale u domovima kulture, vojnim bazama, fabrikama i radnim organizacijama.
Danas, dok se Beograd priprema za još jedan doček Nove godine, vredno je setiti se putovanja koje je ovaj grad prešao u proteklih trideset godina.