Krkobabić: Stočarstvo će spasiti srpsko selo

Foto: R.KOSTOV

Milan Krkobabić na jednoj uspešnoj farmi

Konsultujući se sa profesorom Ratkom Lazarevićem, vrhunskim stručnjakom za stočarstvo i članom Nacionalnog tima za preporod sela Srbije, kopredsednici tima ističu da je održivi farmski razvoj stočarstva najbrži, najsigurniji i najjeftiniji način da sela ožive, da se razvijaju, a da se gazdinstva nasleđuju i mladi ostanu na selu.

Nacionalni tim za preporod sela Srbije će se zalagati za veće subvencije stočarima, pogotovu u brdsko-planinskim i pograničnim nerazvijenim područjima, za očuvanje stočnog podmlatka, a kabinet za regionalni razvoj nastaviće dodelu podsticajnih sredstava za nabavku osnovnog stada i opreme za stočarstvo. Uz stručnu pomoć nauke i lična ulaganja povratnici u takvim uslovima imaju realne šanse za uspeh i održivu stočarsku proizvodnju.

UVOZ I IZVOZ

Ministar Krkobabić naglašava ogroman značaj udruživanja, kako u proizvodnji tako i u plasmanu utovljenih grla u zemlji i inostranstvu, i podseća na slavna vremena te grane srpske poljoprivrede:

- Cilj razvoja savremenog stočarstva i udruženih farmera trebalo bi da bude da dosegnemo bar deo istorijskog uspeha iz 1866. godine, kada je Srbija na 1.000 stanovnika imala 1.300 svinja i bila veliki izvoznik, dok su u to vreme Sjedinjene Američke Države na isti broj stanovnika imale manje od 900 svinja! Razvojem stočarstva stvorićemo uslove da sadašnji izvoz 300-400 tona bebi-bifa godišnje ponovo bude na zavidnom nivou. Imperativ nam je da od uvoznika Srbija ponovo postane izvoznik mesa! I da udeo stočarstva u poljoprivrednoj proizvodnji sa sadašnjih 30 procenata podignemo na 60-70 odsto, koliko je u razvijenim zemljama - naglašava Krkobabić.

Primeri uspešnih stočarskih zadruga Foto: ST/N. PANČIĆ Foto: Ilustracija - Agroklek iz Kleka (prosečna mlečnost krava veća od proseka u EU) - Farma muznih krava Agrodunav Karavukovo - Frma svinja Alfafarm Badovinci - Ovčarska zadruga Brajkovići Kosjerić - Farma muznih krava Golija Sjenica - Specijalizovana zadruga za uzgoj svinja 1. decembar Žitorađa

U stočarstvu postoje velike neiskorišćene mogućnosti. Po broju grla i količini proizvodenog mesa, mleka, jaja i mesnih prerađevina znatno zaostajemo. Naša zemlja danas ima ukupno dva miliona uslovnih grla životinja, što je svega 0,5 po hektaru, odnosno 0,26 grla goveda po hektaru. A razvijene zemlje imaju, na primer, Austrija 1,5 grlo goveda po hektaru, Nemačka dva, Francuska 2,5, Belgija i Holandija tri-četiri grla goveda po hektaru.

Stočarstvom se u Srbiji bavi 444.000 poljoprivrednih gazdinstava, što je 76,4 odsto od ukupnog broja gazdinstava.

Ministar Krkobabić, akademik Škorić i profesor Lazarević ističu da razvijena stočarska proizvodnja, pored jačanja ekonomije, zbog proizvodnje stajnjaka, utiče i na dugoročno očuvanje plodnosti zemljišta i očuvanje agro eko-sistema. Pozivajući povratnike da ulažu u stočarstvo napominju da je u Srbiji od ukupno 1,3 miliona hektara livada i pašnjaka neiskorišćeno čak oko 500.000 hektara. Na toj površini mogu da se gaje: 2,5 miliona ovaca i 250.000 grla goveda, pre svega u našim stočarskim centrima u ruralnim nerazvijenim područjima, kao što su: Pirot, Dimitrovgrad, Svrljig, Žagubica, Zlatibor, Pešterska visoravan i Sjenica, Bajina Bašta, Valjevo, Mionica, Ljubovija, Krupanj, Kopaonik, Aleksandrovac, Brus, Homolje.

Preporučena rasa goveda za proizvodnju mleka i mesa je simentalac, a samo za meso šarole. U brdsko-planinskom području stočarska proizvodnja trebalo bi da se zasniva na gajenju domaćeg šarenog govečeta za meso i na uvoznim rasama iz Francuske limuzin i šarole.

NAJVAŽNIJI CILJ

Četvoročlana porodica može da obezbedi egzistenciju (sa postojećim subvencijama) ako gaji 200 ovaca sa proizvodnjom biljnih hraniva na najmanje 50 hektara, poseduje 15-20 muznih krava sa proizvodnjom 150 tona biljnih hraniva na površini od najmanje 12 hektara ili tovi najmanje 100 junadi uz proizvodnju 540 tona silaže na oko 20 ha i korišćenjem nuzproizvoda industrije šećera, piva i ulja, posebno u Vojvodini. Kod svinja: neophodan broj u proizvodnji prasadi za dalji tov je 70 krmača sa godišnjom proizvodnjom od 1.430 prasadi i u tovu svinja 600-700 tovljenika u turnusu. Četvoročlana porodica može da živi i od 60-80 koza,10.000 brojlera i 3.000-5.000 koka nosilja.

Srbija treba da teži cilju da u narednih deset godina broj goveda sa sadašnjih 893.000, poveća na 1,6 miliona grla; svinja sa oko tri miliona poveća na 6-6,5 miliona tovljenika, a broj ovaca sa sadašnjih 1,7 miliona poveća na oko tri miliona grla. Broj brojlera koji sada iznosi 45 miliona trebalo bi udvostričiti i povećati produktivnost koka nosilja, odnosno nosivost sa 180 na 300 komada jaja godišnje.