OVAJ RUSKI SVETITELJ JE POSEBNO CENIO SRBE: Danas proslavljamo Svetog Jovana Šangajskog, zaštitnika putnika, zavisnika, siromašnih...

Foto: twitter.com/SvetoPR

Sveti Jovan Šangajski

Sv. Jovan Šangajski i Sanfranciskanski rođen je 1896. godine u Rusiji, kao Mihailo Maksimović. Sa očeve strane, bio je srpskog porekla, pa je stoga i zadržano porodično proslavljanje Sv. Arhangela Mihaila, po kome je on dobio ime na krštenju. Predak mu je bio Svetotelj Jovan Toboljski. Kao carski oficir, mladi Mihailo Maksimović je ranjen tokom borbe u desnu nogu, zbog čega je doživotno hramao.

Srbija i Ohrid

Nakon završenog Pravnog fakulteta, zbog revolucije u Rusiji dolazi u Srbiju, zemlju svog porekla, gde završava i Teološki fakultet u Beogradu. Zarađuje za život prodajući novine ispred Saborne crkve i postaje omiljen među parohijanima, a docnije je u ovome hramu i služio. U Miljkovom manastiru u Srbiji prima monaški postrig, dobivši ime Jovan, po svom pretku-svetitelju. Po odluci Svetog Arhijerejskog Sinoda SPC, postaje profesor na Bitoljskoj bogosloviji, gde ostvaruje trajno prijateljstvo sa dvojicom potonjih svetitelja, vladikom Nikolajem Velimirovićem i avvom Justinom Popovićem.

Vladika Nikolaj je đacima govorio za Sv. Jovana da je anđeo Božiji u ljudskom obličju i živi Svetitelj. Sv. Jovan Šangajski noću nikada nije spavao, već je obilazio đake na spavanju, pokrivao ih, blagosiljao i molio se nad njima. Od dana monašenja do kraja života, nikada više nije spavao u krevetu; noći je provodio na kolenima, u molitvi.

Šangaj

Kada je hirotonisan za episkopa, dobio je premeštaj za Šangaj, u Kinu. Tamo utemeljuje Kinesku pravoslavnu crkvu. Osniva čuveno sirotište Sv. Tihona Zadonskog i udomljuje oko 4000 dece. Arhive šangajskih bolnica beleže brojne slučajeve čudesnih isceljenja njegovim molitvama. Sv. Jovan Šangajski uspostavlja i bliske veze sa pravoslavnim crkvama Srbije, Ukrajine i Grčke. Zahvaljujući njegovom misionarskom radu i ljubavi, stotine hiljada Kineza prelazi u Pravoslavlje. Kada je dobio premeštaj u San Francisko, svi štićenici ovog doma pošli su za njim u Ameriku.

Na Zapadu

Obilazi brojne zapadnoevropske gradove i oživljava spomen na zapadne svetitelje. Učio je da svaka zemlja mora poštovati svoje pomesne svetitelje, koliko i ostale velike pravoslavne svete. Imao je dar natprirodnog pamćenja. Svetu Liturgiju je služio na ruskom, srpskom, grčkom, engleskom, holandskom, francuskom i kineskom, stojeći bos u oltaru, smatrajući se nedostojnim da gazi obuven pred Svetim Prestolom, zbog čega je u Francuskoj nazvan i Sv. Jovan Bosi. Nikada nije propuštao ni jedan dan da ne služi Liturgiju. Svakodnevno je i obilazio duševne i druge bolnice i noću tajno isceljivao bolesnike. Zahvaljujući njemu obavljeno je i prvo rukopoloženje za episkopa Pravoslavne crkve Francuske, preneo je Kurir.

Amerika

Postao je episkop Zapadne Amerike i San Franciska, podizao u ovom gradu crkve, sirotišta, bolnice, staračke domove, škole, menze, spasavao noću napuštenu decu sa ulica, obilazio bolesne u bolnicama i domovima, ljude u nevolji i na samrti, molio se za njih, pomagao sverdno, pričešćivao ih i čudesno isceljivao, tvoreći nebrojena čuda još za života. Pojavljivao se najčešće nepozvan, pojmivši svojim prozorljivim duhovnim okom kome je potrebna njegova pomoć i zastupništvo, kao i veoma brzo kod onih koji su ga u molitvi prizivali, čak i tamo gde su sve kapije bile zaključane i pod strogim nadzorom.

Dok je boravio četiri godine na Filipinima, moleći se noću na sve četiri strane sveta, zaustavljao je uragane ili bi oni zaobilazili ostrvo, da bi ponovo udarali kada ga je Sv. Jovan Šangajski napustio. O njemu se nikada nije moglo govoriti sa stanovišta običnih, ljudskih merila...Po njegovom blagoslovu, o. Serafim Rouz osniva manastir Sv. Germana Aljaskog u Platini (Kalifornija), koji postaje rasadnik Pravoslavlja u Americi. Kao članovima Ruske Zagranične Crkve, Sprska Pravoslavna Crkva im pruža svesrdnu pomoć i prihvata ih u svoje okrilje, kao integralni deo SPC. Zajedno sa Sv. vladikom Nikolajem, Sv. Jovan Šangajski je zaslužan za kanonizaciju Sv. Jovana Kronštatskog.

Upokojenje

Ovaj čudesni, prozorljivi starac, preispunjen ljubavlju, čudima i molitvom, predajao je svoju angelsku dušu Gospodu 2. jula 1966. godine, u molitvi, pred ikonom Bogorodice Kursko-Korenske, od koje se nikada nije odvajao. U postelju je položen nakon 40 godina. Njegova sahrana, kojoj su prisustvovale hiljade i hiljade poklonika, od tuge je pretvorena u radosno proslavljanje pobede života nad smrću, pobede Vaskrsenja Hristovog. Njegova soba pretvorena je u kapelu, u kojoj se od tada vrše bogosluženja. Ispod nje je osnovana američka misionarska parohija Sv. Nektarija Eginskog, koga je Sv. Jovan veoma poštovao i voleo.

Svete mošti

Mošti Sv. Jovana Šangajskog obretene su 1993. godine netruležne, a danas počivaju u hramu posvećenom ikoni Bogorodice "Svih žalosnih Radost" u San Francisku, koji je Sv. Jovan podigao. Od svetog jeleja iz kandila nad njegovim moštima nebrojeno mnogo ljudi je dobilo isceljenje, a mnogostruko se potvrdilo i njegovo silno i brzo zastupništvo pred Bogom svima koji mu se sa verom i ljubavlju pomole. Zaštitnik je putnika, naročito onih koji lete avionom, bolesnih, dece, siročadi, udovica, zavisnika (alkoholičara i narkomana), nepravedno optuženih, duševnih bolesnika, odgonitelj neprijateljskih napada i demona i brzi pomoćnik tokom velikih vremenskih nepogoda, saobraćajnih nesreća i drugih opasnosti.

Grob Sv. Jovana Šangajskog odmah je postao stecište mnogih poklonika iz čitave vaseljene. Patrijarh srpski Pavle pohodio je grob Svetoga 1992. godine, tokom svoje istorijske posete Americi. Arhiepiskop Jovan Šangajski tada još nije bio kanonizovan, ali se Patrijarh Pavle poklonio njegovim moštima kao Svetome i pojao mu tropar. Ovakvo poklonjenje jednog pravoslavnog patrijarha grobu Arhiepiskopa Jovana presudno je uticalo na konačnu odluku Ruske Zagranične Crkve o njegovoj kanonizaciji. Kanonizovan je u San Francisku 1994. godine, kao Sv. Jovan Šangajski i Sanfranciskanski.

Saborna crkva

Leta Gospodnjeg 2009, u Sabornu crkvu stigle su, iz Amerike, preko Svete Gore, čestice moštiju Sv. Jovana Šangajskog, trudom jednog od parohijana Saborne crkve. Na dan kada ga Crkva proslavlja, 2. jula iste godine, služena je Sveta Arhijerejska Liturgija u Sabornoj crkvi. Od toga dana, bratstvo Saborne crkve je, po blagoslovu Njegove Svetosti, ustanovilo redovnu sedmičnu službu – akatist Sv. Jovanu Šangajskom. Ikona sa moštima Sv. Jovana Šangajskog i Sanfranciskanskog nalazi se danas u Sabornoj crkvi, kraj leve pevnice.

Jula 2011. godine, ikona sa moštima je krenula put Sremske Mitrovice, gde je služen akatist Svetome u tri hrama, a među njima i u zatvorskoj kapeli Sv. Petke, u okviru Kazneno-popravnog doma. U nemoj tišini i sa potresnom ozbiljnošću, mnogi i sa pokajnim suzama, osuđenici su prilazili moštima na poklonjenje.

Tokom svečane gradske litije, koja je pratila mošti Svetitelja, narod je izlazio na ulice u velikom broju, posipajući put Svetome cvećem, poklanjajući mu se u suzama i moleći za pomoć. Bio je to jedan od najveličanstvenijih događaja na ovim prostorima. U svečanim bogosluženjima učestvovalo je čitavo Sremskomitrovačko namesništvo, zajedno sa episkopom sremskim Vasilijem, kao i protojerejem-stavroforom Petrom Lukićem, starešinom beogradske Saborne crkve.