NA DANAŠNJI DAN PREMINUO JE DUŠAN SILNI: Bio je najveći i najznačajniji vladar svih Južnih Slovena
IZVOR: Republika - 20.12.2021 | 10:24
Na današnji dan preminuo je srpski Car Stefan Dušan (1308-1355), upamćen kao Dušan Silni. Za vreme njegove vladavine Srbija se prostirala od Dunava na severu do Korintskog zaliva na jugu. Granica na zapadu bilo je Jadransko, a na istoku Egejsko more.
Tog 20. decembra 1355. godine iznenada je umro Dušan Nemanjić, sin kralja Stefana Dečanskog, car od 1346. godine kada se krunisao u Skoplju, i jedan od najvećih srpskih vladara u istoriji. Osim što su postavljeni temelji državnosti, što je donet zakon i poštovano pravo i pravda, za vreme prvog srpskog cara – Dušana Nemanjića, Srbija se prostirala na ogromnoj teritoriji na na kojoj se nalaze današnje Crne Gore, Makedonije, Bugarske, Grčke, Albanije, delovima Hrvatske i Bosne i Hercegovine.
Kada se na Uskrs, 16. aprila 1346. godine u Skoplju proglasio za cara, titula Dušana Nemanjića je glasila: “Stefan u Hristu Bogu blagoverni car svima Srbima i Grcima, i stranama bugarskim, i celome Zapadu, Pomorju, Frugiji i Arbanasima”.
Stefan Dušan je u srednjevekovnoj Srbiji razvio i široku zakonodavnu delatnost. Dušanov zakonik donet 1349. i dopunjen 1354. godine vrhunac je ovih nastojanja. Zakon je usvojen sa ciljem da se država uredi propisima koji bi važili za celo carstvo i podjednako za sve podanike.
Kazne predviđene Dušanovim zakonikom uglavnom su bile globa tj. novčane, ali je bilo i telesnih kazni koje su podrazumevale teško sakaćenje i batinjanje. Prenosimo vam neke od članova iz Dušanovog zakonika:
“Član 53. O nasilju:
Ako koji vlastelin uzme vlastelinku silom, da mu se obe ruke otseku i nos sareže; akoli sebar uzme silom vlastellinku, da se obesi, akoli svoju drugu uzme silom, da mu se obe ruke otseku i nos sareže.
Član 54. O bludu vlastelinke:
Ako vlastelinka učini blud sa svojim čovekom, da im se oboma ruke otseku i nos sareže.”
Član 94. O ubistvu:
Ako ubije vlastelin sebra u gradu, ili u župi, ili u katunu, da plati tisuću perpera, akoli sebar vlastelina ubije, da mu se obe ruke otseku i da plati trista perpera.O psovci:
Ko opsuje episkopa. ili kaluđera, ili popa, da plati sto perpera. Ko se nađe da je ubio episkopa, ili kaluđera, ili popa, taj da se ubije i obesi.
O ubistvu:
Ko se nađe da je ubio oca, ili mater, ili brata, ili čedo svoje, da se taj ubica sažeže na ognju.”