OD OSTROG-GRADA DO SLAVNE SVETINJE! Čuveni manastir zvanično je Manastir Vavedenja Presvete Bogomajke!
IZVOR: Republika - 12.05.2024 | 06:00
Verovatno je sagrađen još u vremenima koja su prethodila knezu Vlastimiru i njegovom sinu Budimiru
Manastir Ostrog manastir je Vavedenja Presvete Bogomajke. Do njega se stiže skretanjem s magistralnog puta Podgorica-Nikšić, kod mesta Bogetići.
Put dovodi najpre do takozvane donje svetinje i njenog Hrama Presvete Trojice, na jednom prostranijem i zaravnjenijem visokom vidikovcu s odmorištima, oivičenim kopljastom gvozdenom ogradom. Oko 20-30 minuta pešačenja potrebno vam je odatle da, penjući se, izbijete na najvišu zaravan. Staza u nastavku prerasta u prostranu portu i na njenom kraju sužava se u stepenište pred kamenim kapijicama svetinje gornje. Postajući zatim iza kapijica još uža, pretvara se najzad u terasicu od svetlog kamena, podeljenu gelenderom u dve trake. Urasta, na kraju, u svom najužem kraju u dozidanu pripratu pećinske Svetovavedenjske crkvice u samoj litici.
CARSKE DVERI
Nekoliko metara pre ulaza u maleni hram s terase se bočno kroz trem odvaja hodnik, koji spratovima monaškog konaka i stepeništem, uklesanim i izidanim unutar stene, vodi do najgornjih terasa prilepljenih uz liticu s leve i s desne strane belog ostroškog zvonika - sa crkvicom Časnoga krsta i drevnom ostroškom lozom, čudesno izniklom na mestu na kom se u svojoj keliji upokojio Sveti Vasilije.
U samo pak srce ostroške svetinje, smireno položeno u podnožju visokog krsta, u pećinski hram Presvete Bogomajke s moštima Svetoga Vasilija propuštaju vas njegove malene dveri, kroz koje bez dubokog saginjanja mogu proći samo deca i starci. A tamo, u srcu svetilišta, pred časnom trpezom, pod Časnim krstom carskih dveri i ikonama Gospoda i Presvete Bogomajke, ali i pod pogledom cara Konstantina i carice Jelene, Svetog Save i svetih ratnika s freskopisa, nalaze se mošti velikog sveca Vasilija.
Pogledajmo sada kakva je istorija nadaleko čuvenog manastira.
Foto: www.profimedia.rs
Samo ime Ostrog potiče od starijeg oblika srpske reči oštar, oštri - ostr, ostri. To je jedno od zaboravljenih imenovanja, kojima su stari Srbi i Sloveni uopšte označavali važne geografsko-istorijske, a potom i crkveno-istorijske kote svoga postojanja: počev od ostroga, kao oštrog kraja, konca, roga ili ugla i ostroge, kao podupornja, stuba ili lestvice, do Ostroga, kao vrha planine i same planine.
Najstariji pomeni našega Ostroga, blizu Onogošta, u Gornjoj Zeti, čiji se neistraženi tragovi slute u ostacima ruševina na lokalitetu Gradac, nedaleko od današnjeg manastira, nalaze se u poveljama napuljskog kralja Alfonsa Petog iz 1444. i 1454, kao i kod Dubrovčanina Mavra Orbina, u delu "Kraljevstvo Slovena" iz 1601.
ISPOSNIČKE PEĆINE
Verovatno sagrađen još u vremenima koja su prethodila knezu Vlastimiru i njegovom sinu Budimiru (Mutimiru), pod kojim su Ćirilo i Metodije i njihovi učenici krstili Srbe oko 859, vlastimirovićki, kasnije nemanjićki, pa, potom, i balšićki Ostrog-grad u gornjozetskoj krajini 14. veka nastavio je da živi u staroj funkciji pograničnog utvrđenja, dok ga nisu razrušili Turci.
Od Ostrog-grada, kao trag, danas je ostalo samo ime, koje je nastavilo da živi u imenu planine i manastira na njoj. Manastira podignutog u blizini starog gradilišta, dva veka kasnije, u isposničkim pećinama Prepodobnog Isaije od Onogošta i njegovih sapodvižnika sa početka 17. veka, blagoslovom pravoslavnog arhipastira Zahumlja i Skenderije, poznatijeg u narodu pod imenom Svetog Vasilija Ostroškoga.