KRKOBABIĆEV RECEPT I ZA SELA REGIONA: Uspešan model proširio se i van Srbije
IZVOR: Borislav KAŠANSKI - 05.01.2024 | 17:19
Po uzoru na naš program grad Bijeljina će davati novac za kupovinu seoskih kuća
Dobar glas daleko se čuje... Koliko je ova poslovica tačna, vidi se i na primeru programa koji je inicirao ministar za brigu o selu i prvi čovek PUPS Milan Krkobabić, a koji se brzo pokazao kao pun pogodak i sada taj model preuzimaju i u regionu.
Za početak, grad Bijeljina, uskoro će, kako se može čuti, još neki.
Reč je o programu dodele bespovratnih sredstava za kupovinu seoske kuće, kroz koji je obezbeđeno 980 kuća širom Srbije i koji je udahnuo novi život i energiju u mnoga srpska sela za koja su neki mislili da ih je nemoguće spasti i oživeti, odnosno, pre svega, napuniti ljudima.
- Danas uočavamo obrnute procese grad-selo i nadam se da će oni biti nastavljeni. Na ovaj način postižemo populacione, ekonomske i bezbednosne ciljeve i ubrzano menjamo demografsku sliku. U sela dovodimo radno aktivno stanovništvo. Ispunjavamo i bezbednosni aspekt, a nijedan deo zemlje, posebno rubna područja, ne ostane prazan - kazao je ministar Krkobabić govoreći o ovom programu.
A kao što rekosmo, po uzoru na njegov model, koji sprovodi s Akademijskim odborom za selo SANU, grad Bijeljina u Republici Srpskoj, odnosno BiH, doneo je odluku da iz budžeta grada isplaćuje pomoć za kupovinu kuće na selu.
- Grad Bijeljina sufinansiraće kupovinu seoskog domaćinstva do 20.000 KM (10.000 evra, prim. aut.), s ciljem smanjenja depopulacije u ruralnim područjima, motivisanja seoskog stanovništva da tamo ostane i podsticanja mladih da se vrate - navodi se u odluci.
Sve je gotovo isto kao u Krkobabićevom programu, pa će za ovo davanje moći da se prijave supružnici i vanbračni partneri, samohrani roditelj i poljoprivrednici starosti do 45 godina, koji nisu u bračnoj zajednici, a žive na selu i bave se poljoprivredom.
Da se vratimo sada u Srbiju. Od početka programa 2020. dodeljene su subvencije za kupovinu ukupno 2.650 seoskih kuća širom Srbije, čime je krov nad glavom dobilo više od 10.000 ljudi, od čega 3.655 dece.
Čak trećina novih stanovnika sela i vlasnika kuća zamenilo je gradske adrese za seoske, a od prvih prijava na konkurs pokazalo se da su najmlađi i najhrabriji jer je prosek godina novih vlasnika kuća 29,8 godina.
Ministar Krkobabić uvek je posebno isticao da su velikom uspehu projekta nemerljiv doprinos dali akademik Dragan Škorić, kao i aktuelni rektor Univerziteta u Beogradu Vladan Đokić.
Krkobabićev program u brojkama
2.650 seoskih kuća s okućnicom kupljeno je sredstvima iz ovog programa, čime je obezbeđen dom na selu za preko 10.000 ljudi (7.400 odraslih koji imaju 3.655 dece)
- U toku 2023. gotovo 1.000 porodica dobilo je svoj prvi dom
- Trećina podnosilaca prijave prešla iz grada u selo
- Prosek godina dobitnika kuća je 29,8
- Najviše dodeljenih kuća je u Somboru - 151 kuća, a sledi Bačka Palanka sa 135 kuća. Na jugu je najviše u Knjaževcu (26), Aleksincu (25), Pirotu (25), Dimitrovgradu (23), Leskovcu (13), dok Medveđa i Bujanovac imaju po jednu
- Rekorder po broju dodeljenih kuća je Bačko Petrovo Selo, opština Bečej, sa 82 kuće, a na jugu selo Željuša, opština Dimitrovgrad, sa 12
- Južnobački okrug ima najviše kuća - 377, a na jugu Pirotski 64
- Najjeftinija kuća koštala je 399.000 dinara, nalazi se u selu Torak, opština Žitište, ima 64 kvadrata i sedam ari placa
- Maksimalan iznos od 1,2 miliona dinara dostigle su kuće u opštinama Sombor, Sečanj, Zaječar, Ćuprija i Bojnik
- Kuća s najvećom okućnicom od 2,5 hektara nalazi se u selu Dedevci kod Kraljeva, sada je imovina mladog poljoprivrednika koji ima 21 godinu
Uz ministra Krkobabića veliki doprinos dali su akademik Škorić, rektor Đokić...
I zadruge važan faktor
Značajan doprinos oporavku seoskih naselja bilo je osnivanje Nacionalnog tima za preporod sela Srbije, koji okuplja više od 80 stručnjaka i autoriteta iz različitih oblasti, čiji su kopredsednici ministar Krkobabić i akademik Škorić. Među prvima koji su ostvarili i premašili svoj zacrtani cilj bio je program revitalizacije zadrugarstva 500 zadruga u 500 sela.