"Učiti o teroru NDH - udžbenike iz istorije da piše država"

Foto: Tanjug/AP

Užas Jasenovca

- Kada se taj užas već desio srpskom narodu, hajde da ga naučimo i da znamo sve o njemu - poručio je ministar.

Istoričar dr Momčilo Pavlović, direktor Instituta za savremenu istoriju, koji je i sam autor nekoliko udžbenika, kaže da država ima zakonski okvir koji reguliše pravljenje nastavnih planova i programa, pripremanje, odobravanje, izbor, izdavanje, povlačenje i praćenje udžbenika za osnovnu i srednju školu.

- Na osnovu usvojenih nastavnih planova i programa, koje radi Zavod za unapređivanje vaspitanja i obrazovanja, koji su usvojeni, pravi se poseban plan udžbenika, opet na predlog ovog Zavoda, a po pribavljenom mišljenju Nacionalnog prosvetnog saveta. Taj plan donosi ministar - pojašnjava Pavlović za "Novosti".

 

 

S druge strane, česte su kritike da se zločin u Jasenovcu i stradanje Srba u NDH nedovoljno tretiraju u udžbenicima istorije.

Odgovarajući na ovu primedbu Pavlović kaže da je, zavisno od udžbenika, kojih ima desetak, ovo pitanje delom različito i po sadržaju i po obimu tretirano.

Pavlović naglašava da poseban problem postoji u licitiranju brojem žrtava odnosno u hrvatskom relativizovanju na "nekoliko desetina tisuća" pa do preterivanja kao što su 1,5 miliona ubijenih Srba, Roma, Jevreja i antifašista.

- Ta saglasnost ne postoji ni u naučnoj istoriografiji, ali za učenike je važno da se državni teror NDH prema Srbima, Jevrejima i Romima posebno izučava a da se kao ilustrativni primeri navode logori na čitavom prostoru NDH, posebno Jasenovac. Pri tome treba naglasiti da postoje tendencije umanjivanja broja žrtava i relativizovanje zločina i dati primere za tu tvrdnju - kaže Pavlović.

Grušanović: Nastavnici da posvete pažnju ovim temama Da su nastavnici ti koji bi trebalo đacima detaljnije da pojašnjavaju stradanje Srba u Jasenovcu i period NDH, smatra Zlatko Grušanović, direktor Zavoda za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja. - Nije važno da li o nekoj temi, na primer, o Jasenovcu, u udžbeniku ima napisana samo stranica i po. Nastavnik je taj koji procenjuje koliko je određena tema zaslužila pažnje. Važan je ishod učenja, odnosno da učenik kada se obradi ta tema o njoj zna mnogo više nego što mu je u udžbeniku predviđeno - pojašnjava Grušanović. Kada je reč o sve učestalijim revizionističkim nastupima u Hrvatskoj, Pavlović navodi da je to veliki problem sa gotovo svim istoriografijama u državicama nastalim na razvalinama Jugoslavije kao i u zemljama istočne Evrope. - Naučna istraživanja će svakako pomerati granice saznanja i to je prirodno kretanje nauke, a ne revizija. Ali tendenciozno tumačenje istorijskih činjenica i događaja, njihovo relativizovanje ili negiranje ili učitavanje sadašnjih odnosa na događaje u prošlosti stvara opravdani utisak i bojazan sistematske revizije znanja i sećanja na prošlost. A ona ne doprinosi umirenju među dojučerašnjom braćom - kaže on.