Dva veka od smrti vožda Karađorđa: ODSEKLI MU GLAVU, NAPUNILI SLAMOM PA ODNELI SULTANU
IZVOR: E. S. T. - 02.12.2017 | 06:15
Izložba u Istorijskom muzeju Srbije rasvetljava poslednje godine u životu Crnog Đorđa, čijom smrću počinje vekovna borba dveju srpskih dinastija
Foto: Promo foto
Ubistvom Đorđa Petrovića (1762-1817) pre 200 godina započela je borba dveju dinastija - Karađorđevića i Obrenovića. Tragičan događaj pokrenuće niz zavera i prevrata na političkoj sceni Srbije, o čemu govori i upravo otvorena izložba "Smrt Karađorđa Petrovića" u Istorijskom muzeju Srbije.
IZGNANSTVO I LIKVIDACIJA
Autori Vladimir Merenik, Boško Ljubojević, Nebojša Damnjanović i Borislav Korica pomoću interaktivne karte posetiocima omogućavaju i da prate Karađorđev put od izgnanstva iz Srbije do likvidacije u Radovanjskom lugu kod Velike Plane. Izložbeni prostor ispunjavaju portreti vožda i ličnosti iz njegovog okruženja, a voždovi lični predmeti - pečatni prsten, dolama, zastava i marama, kao i naoružanje izazivaju najviše zanimanja.
Foto: Promo foto
- Pravo je čudo da je od Karađorđa išta sačuvano u ovih burnih, ratnih 200 godina, ali i zbog toga što su nakon njega vladali predstavnici protivničke dinastije. Mali procenat onoga što je preostalo ljudi su poklanjali, a deo je ostao u porodici i knez Pavle je donosio - kaže Nebojša Damjanović.
Foto: Promo foto
VOŽDOVE SUZE
Iako je titulu vožda poneo tek 1811, šumadijska raja ga je prihvatila i zavolela mnogo ranije. Kada je slom ustaničke države bio izvestan, Crni Đorđe doživljava nervni slom i na jesen napušta Srbiju. Tu njegove muke tek počinju. Put do Rusije je naporan, a iz Beograda Karađorđe sa porodicom i izgnanicima prvo prelazi u zemunski karantin. U manastiru Fenek, kažu, vožd će često plakati, a celu godinu provešće interniran u Petrovaradinu. Put Besarabije kreće sa 749 izgnanika, pod zaštitom ruskog dvora.
Stigavši u Petrograd, sedam meseci čekao je prijem, da bi dobio dva kurtoazna susreta. Razočaran, povezuje se sa heteristima, tajnom, prevratničkom organizacijom poniklom u Odesi među tamošnjim Grcima. Đorđe se te 1817. zaklinje da će raditi na oslobođenju Srba i Grka i uspostavljanju grčkog carstva, uz saradnju svih balkanskih naroda!
Okrivljen za propast Prvog ustanka, žudeo je da se vrati u zemlju, a u toj nameri ohrabrilo ga je lažno pismo kuma Vujice Vulićevića, odavno vrbovanog u tabor kneza Miloša. Izdajnika su bili puni i redovi srpskih emigranata u Rusiji. Po povratku, vožda će na spavanju ubiti Nikola Novaković, jedan od momaka kuma Vujice.
Odrubljenu glavu istog dana u bisagama su doneli u Beograd, a Miloš je sutradan dao jednom beogradskom kasapinu da je odere i s nje skine kožu, a obrazinu ispunjenu pamukom predao je beogradskom veziru koji je poslao sultanu u Istanbul. Lobanja je sahranjena nedaleko od Saborne crkve, a Karađorđevo telo ispod bresta u blizini mesta gde je ubijen.