SRCEM KROZ RAVNICU: Da li srednjovekovna tvrđava krije grob tvorca slovenske pismenosti!
IZVOR: Republika - 25.11.2021 | 10:54
Voditeljski par putopisnog serijala "Srcem kroz ravnicu" Nina Radulović i Slaviša Čurović zatekli su se u srcu Srema, lepoti bajkovitog sela Morović kojeg zovu Beograd u malom jer je smešten na ušću dve reke koje se stapaju u jednu, okružen božanstvenom šumom, nadaleko poznatog hrasta Lužnjaka.
Ne samo da je Fruška Gora nacionalni park bogat manastirima, šumama i vinskim kućama, suncem obasjanim proplancima gde raste vinova loza, meštani ovih ljupkih sela u svojim baštama i voćnjacima uzgajaju najukusnije sveže voće.
Foto: Promo
Morović je staro naselje i to potvrđuju arheološka istraživanja zbog tragova praistorijskog života. U selu ima tri crkve: pravoslavna i dve katoličke od kojih je jedna crkva Svete Marije sagrađena još u 13. veku sa elementima romaničkog i gotičkog stila i predstavlja ujedno i najstariju sakralnu građevinu u Srbiji, za koje su vezane brojne legende.
Srednjovekovne tvrđave su uvek imale svoje tajne prolaze i uvek se pominjalo tajno blago u lagumima, ali ono što intrigira je mogućnost da je ovde sahranjen Metodije Кonstantinov, Ćirilov brat. Zna se da su u 9. veku za potrebe pokrštavanja Slovena u Moravskoj braća prevela Jevanđelje i tako stvorila prvi slovenski književni jezik, staroslovenski. Ćirilo i Metodije su otvorili put slovenskoj pismenosti i pouzdano se zna da je Ćirilo umro u Rimu gde je i sahranjen, a kod Metodija nema proverenih podataka, jer su i njegovi učenici koji su proterani iz Moravske, svoj rad nastavili u Bugarskoj i Makedoniji, možda su njegove mošti poneli sa sobom ili ih ostavili ispod crkve u Morović.
Foto: Promo
Interesantno je da se ovo selo dok je u njemu je živeo i stvarao naš najpoznatiji srpski guslar i tvorac najlepših pesama Filip Višnjić zvalo selo Grk, a nakon smrti Filipa selo menja ime u Višnjićevo.
Rođen je u bogatoj porodici Vilić. Otac mu je rano preminuo, a majka se preudala kada je on imao 4 godine. Po njenom nadimku Višnja, Filip dobija prezime. U osmoj godini Filip dobija boginje koje mu ostavljaju ožiljke na licu a čija će trajna posledica biti gubitak vida. Nakon teške sudbine rata, gde gubi i majku Filip je naučio da svira gusle i odlazi iz sela pokušavajući da pesmom i guslama zaradi za hleb. S guslama u rukama je putovao po čitavom Bosanskom pašaluku, pa i dalje, sve do Skadra.
Foto: Promo
Danas se na seoskom groblju nalazi grob i spomenik Filipu Višnjiću, koji od 1997. godine predstavlja nepokretno kulturno dobro kao znamenito mesto.
Zajedno sa jezerom Bruje, još jedno malo bogatstvo ovog mesta ali i čitave fruške gore je jezero Moharač, na nadmorskoj visini od 123 metra. Predstavlja veštačku akumulaciju, pregradom doline potoka Moharač, branom dužine 270 i visine 16 metara. Ima izdužen oblik i na uzvodnom delu jezera obala je veoma šumovita. Dolinske strane uglavnom su oranice i zatravljene površine. Površina jezera dostiže 60 hektara, a zapremina iznosi 2,3 miliona kubnih metara. Sa dužinom od 2500metara i dubinom od 10 metara, jezero je prvenstveno služilo za zaštitu okolnih oranica od bujičnih poplava. Danas jezero ima rekreativnu ulogu i omiljeno je mesto svih ribolovaca ovog kraja.
Foto: Promo
Pored Moharača na samo deset kilometara od Šida, nalazi se jezero Sot, nastalo pregrađivanjem potoka Šidina 1977. godine i pripada Nacionalnom parku Fruška Gora. Jezero je oivičeno brdovitom obalom, koja se negde uzdiže i do 200m visine, površine 33 hektara, prosečne dubine 4 metra, i ukupne zapremina jezera 88000 metara kubnih.
Okruženo livadama i šumama hrasta, graba i četinara, ovakav ambijent ga svrstava u jedno od najleših jezera ne samo Fruške Gore već i Srbije. Takođe, ono što ovo jezero izdvaja od drugih nisu samo staništa labudova, već se u neposredno u blizini jezera nalaze i dva ženska manastira, Privina Glava i Sveta Petka.
Ne propustite novu epizodu emisije "Srcem kroz ravnicu", u četvrtak u 17:30 na programu Balkan Trip televizije.