OVAJ manastir star je skoro čitav milenijum: Iz moštiju sveca teče miro koje isceljuje bolesne
IZVOR: Radioaktivni komarac, Opanak, Republika - 02.08.2020 | 20:57
Manastir Prepodobnog Prohora Pčinjskog nalazi se na šumovitim obroncima planine Kozjak, 30 km južno od Vranja. Istorija Manastira datira još od 1070. godine, kada je vizantijski car Roman Diogen podigao malu crkvu, posevećenu Svetom apostolu i jevanđelisti Luki, u čije zidine su položene mirotočive mošti Svetog Prohora Pčinjskog. Od tog vremena, miro neprestano teče iz svetiteljevih moštiju, i mnogi se bolesnici njime isceljuju.
Manastir ostaje u okviru vizantijske države sve do kraja XII veka, kada, posle osvajanja ovih krajeva od strane velikog župana Stefana Nemanje, prelazi u sastav Srbije. Nemerljiv značaj za ovu pravoslavnu svetinju imao je kralj Milutin, za vreme čije vladavine je podignuto ili obnovljeno 40 crkava i manastira, a među njima i Manastir Prohora Pčinjskog. U Karlovačkom rodoslovu stoji da kralj Milutin, pored ostalih zadužbina, „sagradi i crkvu Pčinskomu Prohoru“, što potvrđuje i uzidana opeka na severnoj fasadi stare crkve, sa, u plitkom reljefu izvedenim imenom SAVA, otkrivajući neposrednu brigu tadašnjeg arhiepiskopa Save III o obnovi hrama.
Manastir ima veliki istorijski značaj, s obzirom da se, između ostalog, u njemu pričestio deo srpske vojske pred odlazak u Kosovsku bitku 1389. godine, a u toku Prvog srpskog ustanka služio je kao mesto za pripremu oslobodilačkog pokreta. U kratkom periodu, sabrat Manastira bio je i prepodobni Justin (Popović), inače rodom iz Vranja, koji je 2010. godine kanonizovan od strane SPC-a i proglašen prepodobnim Justinom ćelijskim i vranjskim. Ove godine, kao jedna od najstarijih svetinja Srpske pravoslave crkve, Manastir proslavlja 950 godina svog postojanja.