VOJNIK I MUČENIK: Sedam činjenica o Svetom Đorđu koje možda niste znali

Foto: spc.rs

Sveti Đorđe

Sveti Đorđe je jedan od najcenjenijih svetaca u Srbiji, pa ne čudi što je Đurđevdan druga slava po broju porodica koji je obeležavaju, kao ni to što se njegovo ime slavi čak dva puta u godini: na Đurđevdan, 6. maja, i Đurđic, 16. novembra. Ipak, iako se ikona Svetog Đorđa iliti Đurađa može videti u mnogo srpskih kuća, ovaj svetac je neizostavan lik u istoriji hrišćanstva, pa važi za zaštitnika mnogih gradova, pokrajina i država, ali i profesija i organizacija (oslobodilac zarobljenih, zaštitnik siromašnih, lekara, konjice, vitezova, borac protiv careva, pobednik). Srpski telegraf otkriva manje poznate istorijske činjenice o mučeniku koji je dao život za hrišćansku veru.

1. Sveti Georgije ili Sveti Đorđe (oko 275-303) bio je ugledni rimski vojnik iz bogate porodice u gardi cara Dioklecijana, a mučenički je stradao tokom progona hrišćana, koji su mu za tu žrtvu ostali večno zahvalni.

2. Posle krstaških ratova u 12. veku, kult Svetog Đorđa je prenet u Englesku. Za vreme kralja Edvarda Trećeg od Engleske, koji je 1348. osnovao red vitezova Podvezice, Sveti Đorđe je postao i zaštitnik engleske države.

3. Sveti Đorđe, na katalonskom Sant Đordi, takođe je zaštitnik španske autonomne pokrajine Katalonije. Običaj je da na taj dan muškarci ženama poklanjaju cvet, a žene muškarcima knjigu. Zato na taj dan knjižare iznose knjige na ulice i prodaju ih sa popustima.

4. Na ikoni vezanoj za Đurđevdan je Sveti Đorđe prikazan na konju kako ubija aždaju, dok se za Đurđic koristi ikona na kojoj je prikazan Sveti Đorđe kao vojnik koji stoji na poljani sa kopljem u desnoj ruci.

5. U Srbiji su mu posvećene mnoge crkve i manastiri, među kojima su manastir Đurđevi stupovi, Staro Nagoričino, Temska, Kasteljan, Vraćevšnica, Bogovađa, Crkva na Oplencu, kao i Saborna crkva u Novom Sadu.

6. Legenda o Svetom Đorđu je poslužila kao motiv za mnoga umetnička dela. Najpoznatiji je Rafaelov prikaz. On je i inspiracija za mnoge romane. Poznata je i predstava "Sveti Georgije ubiva aždahu".

7. Prikaz Svetog Đorđa kao konjanika na belom konju koji kopljem kroz usta probija aždaju postao je i čest motiv u heraldici. Kao takav nalazi se i na grbu Moskve, glavnog grada Rusije. U heraldici je poznat i motiv krsta Svetog Đorđa - crveni krst na beloj pozadini. Poreklo ovog motiva vezuje se za čisto bele tunike prvih krstaša i crveni krst koji su nosili na grudima. Kao takav je postao i grb Engleske i Gruzije, kao i španske pokrajine Katalonije.