POTRESNA PRIČA O ČOVEKU KOJI JE POBEGAO IZ VOZA SMRTI: Gabrijel Jug do kraja života čuvao je PRSTEN u koji je urezana JAKA PORUKA

Foto: Promo foto

Foto: Ilustracija

Film "Dara iz Jasenovca" snimljen je u istinitom istorijskom kontekstu, Jasenovac je postojao, a u njemu i priča o jednom Gabrijelu i njegovom prstenu.

Na sam pomen imena logora Jasenovac, mnogima se i danas, 75 godina kasnije, stegne grlo od svedočenja žrtava i svedoka najveće sramote ljudskog roda u dvadesetom veku. Zverstva, torture mučenja i načini na koji su oduzimani životi Jevrejima, Srbima, Romima, onima koji su sarađivali sa njima, komunistima, bez obzira na starosnu granicu i pol, teško da se ikada mogu opravdati. Jer, ono što su pripadnici vojske NDH radili tamo sa decom i ženama, ne može se porediti ni sa radnjama najgorih horor filmova.

Deca u logoru Jasenovac

Svedočenja žrtava ali i samih aktera, odnosno, ustaških vojnika, govore da je postojalo čak 57 načina da se pogubi čovek. Mada, sudeći po zverstvima, pogubiti je blaga reč, tačna je masakr i tortura neviđena čak ni u zloglasnim logorima poput Aušvica. Naime, dok su se u nacističkim logorima ljudi ubijali u gasnim komorama, u Jasenovcu je to rađeno ručno, pomno, mukotrpno i zverski, sa uživanjem.

Ipak, čak ni sve te slike, potoci krvi, lelek i jaukanje žene i dece, koji su mučeni do smrti spaljivanjem, zabadanjem eksera u glavu, grupnim silovanjem, nisu uspeli da slome jednog zatvorenika koji je svoju veru u bolju sutrašnjicu i u slobodu, preneo na prsten u vidu nekoliko reči "I to će proći" .

Prsten i njegove reči kao zavet Gabrijela Juga

Gabrijel Jug je bio jedan od nekoliko desetina hiljada onih koji su prošli kroz pakao Stare Gradiške, jednog od logora u sistemu Jasenovca u kojem je svoju svirepost iskazivala Nada Tanić - Luburić, sestra zloglasnog ustaškog komadanta koji se nalazio na čelu Jasenovca, Maksa Luburića.

Prsten koji je izrađen u kovačnici Stare Gradiške, a koji je pored poruke, sadržao i njegove inicijale G. J., Jug je dobio neposredno pre nego što je trebalo da bude transportovan iz Zagreba u neki od logora Trećeg rajha na prisilan rad, piše Blic.

Da ova priča dospe u medije i da služi kao primer da sve loše u životu prođe i da je samo život večan, postarao se sam Jug, koji je tokom transporta u februaru 1945. godine, uspeo da pobegne iz voza na glavnoj železničkoj stanici u Zagrebu.

Kao sećanje na teške dane u logoru, sa sobom je kući poneo prsten i krvavu košulju u kojoj je bio sve do odlaska u partizane. Kako se navodi u dokumentima muzeja Jasenovac, košulju je sačuvala tetka Gabrijela Juga, kod koje se krio pre nego što je pristupio partizanima.

Jug je doživeo duboku starost i preminuo je 2002. godine u 83 godini života.

Košulja, prsten, psima i dokumenti u muzeju Jasenovca

Pisma iz logora, logorske dopisne karte, iseljeničke pasoše zatočenika upućenih na prisilni rad u Treći Rajh, lekarske doznake, kao i ugovor o radu zarobljenika Gabrijela Juga, upućenoga iz logora Stara Gradiška na prisilni rad, završili su u Javnoj ustanovi "Spomen područje Jasenovac" posredstvom supruge preminulog Gabrijela, Marije, koja im te stvari poklonila u decembru 2005. godine.

Svi ovi predmeti, kao i još mnogo svedočanstava o zvestvima ustaša u logorima za vreme Drugog svetskog rata, danas su deo stalne postavke koja je trajno pohranjena unutar memorijalnog muzeja Spomen-područja Jasenovac.